Tìm hiểu đặc điểm hình thái giải phẫu xương rồng lê gai Opuntia ficus indica (L.) Mill. ở Việt Nam

Abstract

Xương rồng lê gai Opuntia ficus-indica được biết đến như một cây đa chức năng: làm cây cảnh; cành và quả được dùng làm thức ăn cho con người, cho gia súc, làm thuốc; góp phần chống lại sự xâm lấn cát ở những khu vực hoang mạc. Ở Việt Nam, Opuntia ficus-indica nhập cư từ Mexico được nghiên cứu và trồng thử nghiệm tại Ninh Thuận, Bình Thuận. Cây có thân mọng nước, mang nhiều núm không có gai, có túm lông che chở phát triển. Rải rác trong mô mềm của vỏ thân cây có các tế bào kích thước lớn hình tròn hoặc hình bầu dục với chức năng dự trữ nước. Thân cây sớm phát triển cấu tạo cấp 2, cấu tạo giải phẫu gồm 2 vùng: vùng biểu bì với lớp cutin dày, mô dày tròn phát triển thành vòng liên tục và mô mềm vỏ có chứa nhiều tinh thể canxi oxalate hình cầu gai. Trung trụ chiếm tỉ lệ lớn vi phẫu, hệ thống mô dẫn có kiểu hậu thể gián đoạn. Rễ đâm sâu và lan rộng, thích nghi với chức năng bám giữ trong môi trường đất cát và hấp thu nước trong điều kiện nước rất hiếm. Rễ cây sớm phát triển cấu tạo cấp 2, vỏ mỏng không có nội bì, vùng tủy với hệ thống mạch phát triển, còn bó gỗ 1 và mô mềm tủy.