Tình hình nhiễm vi nấm trong một số dược liệu dạng quả sấy khô đang lưu hành ở Quận 5, Tp. Hồ Chí Minh

Abstract

Nghiên cứu này nhằm đánh giá mức độ nhiễm nấm trong một số dược liệu dạng quả
sấy khô. Tiến hành khảo sát 58 mẫu của 8 loại dược liệu dạng quả phổ biến gồm câu kỉ
tử, hắc kỉ tử, ngũ vị tử, đại táo, táo mèo, nhàu, long nhãn và sơn thù thu gom từ khu
vực chợ thuốc đông y ở Quận 5, Tp. Hồ Chí Minh. Các chi nấm phổ biến trong các
mẫu khảo sát bao gồm Aspergillus, Penicillium, Mucor/Rhizopus và một số chi nấm sợi
màu. Kết quả có 19 mẫu dược liệu vượt quá giới hạn về độ ẩm cho phép chiếu theo các
chuyên luận riêng về dược liệu của Dược điển Việt Nam V; 21 mẫu dược liệu có độ
nhiễm nấm vượt quá 500 CFU/g gồm hắc kỉ tử, ngũ vị tử, nhàu và đặc biệt là long
nhãn. 6/8 mẫu long nhãn có độ nhiễm cao, đáng chú ý là mẫu long nhãn cơ sở C và E
có độ nhiễm vượt quá 104 CFU/g - tương ứng là (34 x 104

và 12,3 x 103

) CFU/g. Một
số mẫu ở cơ sở A, B và I có độ ẩm cao nhưng độ nhiễm nấm dưới 10 CFU/g và có một
số dấu hiệu bất thường về cảm quan gợi ý tình trạng sử dụng thuốc nhuộm, chất bảo
quản, pH sản phẩm thay đổi,... Hơn 60 % mẫu khảo sát có nhiễm nấm men, gặp nhiều
ở ngũ vị tử, câu kỉ tử, nhàu, long nhãn,... nhưng không tiến hành định danh. Trong 35
mẫu nhiễm nấm mốc có 25 mẫu nhiễm cả nấm men. Sự hiện diện của Trichoderma và
vi nấm sợi màu trong dược liệu gợi ý tình trạng phơi sấy hoặc để dược liệu trên nền đất
vì đây là các vi nấm phổ biến trong đất.